utworzone przez Sławomir Kiszkurno | maj 8, 2023 | Energetyka, Gospodarka cyrkularna, Instalacja, Odpady |
Partnerstwo Publiczno-Prywatne (PPP) to współpraca między podmiotem publicznym a partnerem prywatnym, która pozwala w najlepszy sposób wykorzystać doświadczenie i możliwości obu stron przy realizacji zadań publicznych. Port Czystej Energii w Gdańsku jest pod względem wartości projektu największą inwestycją na Pomorzu i jedną z trzech największych inwestycji w Polsce realizowanych w tej formule.
W oparciu o wieloletnią umowę partnerzy dzielą się zadaniami i ryzykami, korzystając wzajemnie ze swych mocnych stron, co usprawnia pracę i przebieg inwestycji. W modelu PPP chodzi najczęściej o wykorzystanie biznesowego know-how partnera prywatnego oraz sprawczości administracyjnej, organizacyjnej i finansowej partnera publicznego. Dzięki temu uzyskujemy możliwość optymalizacji wydatkowania środków finansowych. W wielu przypadkach jest to wręcz jedyny sposób na zrealizowanie inwestycji publicznej.
Dlaczego Port Czystej Energii realizowany jest w formule PPP
Formuła PPP znakomicie sprawdza się w przypadku wdrażania skomplikowanych i długofalowych projektów, których realizacja i późniejsze zarządzanie-eksploatacja wymaga współpracy z doświadczonymi partnerami biznesowymi. Zazwyczaj partner prywatny to też dostawca technologii, mający – tak jak w naszym przypadku – wieloletnie doświadczenie w budowie i eksploatacji tego typu instalacji w Europie. Dzięki temu inwestorzy publiczni mają dostęp do eksperckiej wiedzy partnerów prywatnych i najnowocześniejszych technologii. To zaś gwarantuje sprawny i szybki przebieg realizacji oraz niezakłócone funkcjonowanie instalacji. Zmniejsza także ryzyka – zarówno realizacyjne, jak i eksploatacyjne.
Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe uwarunkowania, Miasto Gdańsk zdecydowało się na Partnerstwo Publiczno-Prywatne jako optymalną, także finansowo, formułę do zrealizowania budowy Portu Czystej Energii. Zamówienie publiczne polegające na zaprojektowaniu, budowie i eksploatacji zostało udzielone na mocy Ustawy o Partnerstwie Publiczno-Prywatnym. Wykonawcę wyłoniono w trybie dialogu konkurencyjnego, w oparciu o ustawę Prawo zamówień publicznych. Umowa została podpisana 7 maja 2018 r.
Kim są partnerzy
Partner publiczny to spółka komunalna Miasta Gdańska – Port Czystej Energii Sp. z o.o., który jest inwestorem i właścicielem instalacji.

Partnerem prywatnym jest włosko-francuskie konsorcjum trzech firm: Webuild – lider konsorcjum, Termomeccanica Ecologia – dostawca technologii, natomiast TIRU Paprec Energies będzie przez 25 lat operatorem instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych, czyli gdańskiej elektrociepłowni.
Wybrane firmy to doświadczeni eksperci branżowi. Webuild prowadzi na całym świecie projekty o charakterze energetyczno-środowiskowym w oparciu o zasady zrównoważonego rozwoju. W Polsce spółka zrealizowała już podobne inwestycje w Rzeszowie i Bydgoszczy. Termomeccanica Ecologia jest doświadczoną firmą w branży instalacji produkcji energii z odpadów. Włoski koncern realizuje obecnie budowy czterech zakładów w sektorze odzysku energii z odpadów we Włoszech, Portugalii i w Polsce. W przeszłości dostarczał technologię do instalacji w Szczecinie, Rzeszowie i Bydgoszczy.
Podział zadań między partnerami
Ustalono, że w ramach współpracy w formule PPP partner publiczny – dzięki lepszemu i tańszemu dostępowi do źródeł finansowania – zapewni środki niezbędne do realizacji inwestycji. Zagwarantuje również ciągły strumień odpadów w ramach porozumień horyzontalnych podpisanych z trzema Instalacjami Komunalnymi obsługującymi blisko 40 pomorskich gmin, w tym Gdańsk. Natomiast partner prywatny zaprojektuje i wybuduje instalację, dostarczy najnowocześniejsze technologie, a także będzie jej operatorem przez 25 lat.

Zgodnie z podpisaną umową strona publiczna pozyskała odpowiednie środki na realizację inwestycji. Port Czystej Energii, dzięki uzyskanemu finansowaniu (zwrotne – pożyczka z NFOŚiGW oraz kredyt w PKO BP, bezzwrotne – dotacja UE) zapewni wynagrodzenie wykonawcy – operatorowi instalacji, pozostając jej właścicielem. Na etapie eksploatacji strona publiczna zobowiązana jest dostarczać w całym okresie użytkowania instalacji strumień odpadów o określonych parametrach, w ilości 160 000 ton/rok. W tym celu Port Czystej Energii podpisał umowy z trzema instalacjami komunalnymi: Zakładem Utylizacyjnym w Gdańsku, Zakładem Utylizacji Odpadów Stałych w Tczewie oraz Zakładem Utylizacji Odpadów w Gilwie Małej. Po stronie Portu Czystej Energii będzie też zagospodarowanie żużla powstającego podczas termicznego przekształcania odpadów. Ważnym zobowiązaniem podmiotu publicznego jest przyjęcie na siebie ryzyk związanych z ewentualnymi zmianami prawa. Spółka Port Czystej Energii zadba też o to, by cały proces budowy i funkcjonowania instalacji przebiegał zgodnie z założeniami umowy PPP.
Z kolei partner prywatny przyjął ryzyko zaprojektowania i wybudowania zakładu oraz odpowiedzialność za jego eksploatację przez kolejne 25 lat. W tym czasie odpowiedzialny jest również za ewentualne remonty i modernizacje, by zakład mógł w całym okresie eksploatacji prawidłowo funkcjonować. Zobowiązał się również zachować zdolność do pracy w wymiarze 7800 godzin na rok. Wyprodukowana w instalacji energia elektryczna trafi do krajowej sieci energetycznej, zaś ciepło ̶ do miejskiej sieci ciepłowniczej. Strona prywatna musi utrzymać zakładane umową PPP parametry produkcji, a partner publiczny zajmie się sprzedażą, z której zyski pomniejszą koszty zagospodarowania odpadów komunalnych w instalacji. Strona prywatna zapewni transport odpadów z instalacji komunalnych do Portu Czystej Energii oraz zagospodaruje pyły i popioły z oczyszczania spalin.
Tak więc obie strony PPP podzieliły między siebie zobowiązania i ryzyka związane z inwestycją w sposób gwarantujący sprawną realizację, przebiegającą zgodnie z podpisaną umową.
Korzyści dla miasta i mieszkańców
Do najważniejszych korzyści, jakie z Partnerstwa Publiczno-Prywatnego wynikają dla Miasta Gdańska, należy zaliczyć przede wszystkim lepszy dostęp sektora publicznego do innowacyjnych rozwiązań. Instalacją będzie zarządzał doświadczony partner prywatny, co gwarantuje optymalną eksploatację. W ten sposób Port Czystej Energii uzyska większą efektywność operacyjną, a miasto – wyższą efektywność w zarządzaniu środkami publicznymi.

Dzięki zastosowaniu formuły PPP Gdańsk otrzyma jedną z najnowocześniejszych środowiskowo elektrociepłowni na odpady w Europie. Port Czystej Energii, spalając odpady komunalne nienadające się do recyklingu, dostarczy energię cieplną i elektryczną dla mieszkańców miasta. Sprawne i korzystne dla środowiska funkcjonowanie podobnych obiektów na całym świecie pokazuje, że formuła PPP świetnie sprawdza się przy tego typu inwestycjach.
Zapraszamy do obejrzenia filmu z budowy, w którym przedstawiamy partnerów realizujących Port Czystej Energii: https://www.youtube.com/watch?v=skMCN1Q_v20
utworzone przez Dorota Tanaś - Michalak | mar 10, 2023 | Energetyka, Gospodarka cyrkularna, Instalacja, Odpady |
Centrum badawczo-rozwojowe BIOSTAT, na zlecenie Portu Czystej Energii, przeprowadziło badanie opinii społecznej. Zapytaliśmy gdańszczanki i gdańszczan o poziom akceptowalności naszej inwestycji, zweryfikowaliśmy wiedzę na temat instalacji, zbadaliśmy deklarowany poziom świadomości ekologicznej i poziom aktywności środowiskowej.
Celem badania było wyznaczenie punktu bazowego do prowadzenia aktywnych działań komunikacyjnych i edukacyjnych projektu budowy instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych i późniejszej jej eksploatacji. Choć w przeszłości w 2016 roku podobne badania były przeprowadzane, chcieliśmy zweryfikować obecny poziom wiedzy o instalacji, korzyściach z jej przyszłego funkcjonowania i poziom akceptowalności dla realizowanej inwestycji.
Badanie zostało przeprowadzone metodą wywiadów telefonicznych CATI na reprezentatywnej próbie 1000 pełnoletnich mieszkanek i mieszkańców Gdańska. Próba została dobrana ze względu na wiek, płeć i obszar (dzielnice) w którym zamieszkują badani. Przy większości pytań uszczegółowiliśmy badanie – zrobiliśmy krzyżowanie na obszar, ponieważ ważne były dla nas zależności, czy mieszkający najbliżej najbardziej interesują się inwestycją i czy zainteresowanie spada wraz z odległością od lokalizacji inwestycji.
Wyniki badania wykazały, że Port Czystej Energii jest uznawany za inwestycję przydatną przez ponad 73% respondentów – to ważna informacja. Poprzednie badania, wykonane sześć lat wcześniej, wykazywały równie wysoki poziom akceptowalności. Te wyniki są dla nas bardzo korzystne i oznaczają, że mamy wysokie zaufanie społeczne a mieszkańcy wiedzą, że inwestycja jest ważna i potrzebna.

(Wykres: Jak oceniasz zasadność budowy Portu Czystej Energii?)
Sprawdziliśmy też poziom wiedzy na temat rodzajów odpadów, jakie będą przekształcane w Porcie Czystej Energii. Aż 80% respondentów nie potrafiło udzielić właściwej odpowiedzi. Tu mamy zdecydowanie dużo do zrobienia w obszarze informacji. Można mieć wrażenie, że rodzaj odpadów, które będziemy przekształcać, nie ma większego znaczenia. Dla nas jednak wiedza mieszkańców, że przekształcamy termicznie jedynie te odpady komunalne, które nie nadają się do recyklingu, jest bardzo istotna. Jesteśmy spółką publiczną, która działa w społecznym interesie mieszkańców metropolii gdańskiej. Razem z innymi spółkami komunalnymi działającymi w tym obszarze tworzymy całościowy system gospodarowania odpadami w gminie. Nasza instalacja jest ostatnim ogniwem, który domknie ten system. Chcemy, żeby mieszkańcy mieli świadomość, że ich praca przy skrupulatnym segregowaniu ma sens i jest bardzo potrzebna dla środowiska, podnosi standard zagospodarowania odpadów, a także obniża koszty całego systemu, a więc również wysokość opłat ponoszonych przez mieszkańców.

(Wykres: Czy wie Pan/Pani, jakie odpady będą przekształcane w Porcie Czystej Energii?)
Na pytanie, czy respondenci wiedzą, że Port Czystej Energii będzie zamieniał odpady nienadające się do recyklingu w energię elektryczną i ciepło, twierdząco odpowiedziała jedynie niespełna połowa. To również obszar, który wymaga zdecydowanego wzmocnienia komunikacji. Produkcja czystej energii, dywersyfikacja jej źródeł i uniezależnienie od paliw kopalnych, to istotna korzyść z funkcjonowania instalacji termicznego przekształcania odpadów. Zapytaliśmy również o inne profity płynące z funkcjonowania instalacji, m.in.: zmniejszenie ilości składowanych odpadów, czy zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych. Wyniki obrazują poniższe wykresy.

(Wykres: Czy wiesz, że Port Czystej Energii będzie zamieniać nienadające się do recyklingu odpady w energię elektryczną i ciepło dla mieszkańców Gdańska?)

Zapytaliśmy również o wpływ funkcjonowania instalacji na wysokość opłat ponoszonych przez mieszkańców. Ten temat był przez nas szeroko analizowany w poprzednim badaniu, jednak obecnie mamy zupełnie inną sytuację rynkową. Ze względu na obostrzenia prawne odpady, które nie nadają się do recyklingu, a mają wartość energetyczną, nie mogą być składowane i muszą być przekazane do termicznego zagospodarowania. Brakuje instalacji takich jak nasza i cena rynkowa takiego zagospodarowania odpadów jest znacznie wyższa niż ta, jaką zaoferuje Port Czystej Energii. Odpowiedzi udzielone na to pytanie wykazały, że tylko ¼ respondentów ma świadomość, że funkcjonowanie instalacji wpłynie na zmniejszenie opłat. Oczywiście zdajemy sobie sprawę, że w obecnej sytuacji, kiedy wszystko drożeje, mieszkańcy mogą mieć problem z obiektywną oceną zagadnienia, dlatego też udzielili takiej, a nie innej odpowiedzi. Działanie własnej, lokalnej instalacji w Gdańsku obniży koszt zagospodarowania przekształcanych termicznie odpadów, a jego cena, mimo kosztów budowy nowego zakładu, będzie znacznie niższa od rynkowej. Na ostateczną wysokość opłaty wpływają również inne czynniki, których działania nie jesteśmy w stanie dzisiaj w pełni przewidzieć. Jednak ze względu na fakt, że w Gdańsku domknięty zostanie system zagospodarowania odpadów, ceny na pewno będą stabilniejsze.

(Wykres: w jaki sposób według Pana/ Pani powstanie Portu Czystej Energii wpłynie na wysokość opłat mieszkańców za gospodarowanie odpadami komunalnymi?)
Zbadaliśmy również świadomość ekologiczną i poziom aktywności środowiskowej gdańszczanek i gdańszczan. Zapytaliśmy, czy wiedzą, że bezpośrednio wpływają na środowisko poprzez codzienne wytwarzanie odpadów. Niemal wszyscy badani potwierdzili, że mają tego świadomość. W kolejnym punkcie zapytaliśmy o średnią ilość odpadów wytwarzanych przez statystycznego mieszkańca. Zaledwie ¼ zaznaczyła prawidłowy przedział. Możemy uznać więc, że badani nie wiedzą, ile odpadów wytwarzają, a tym samym nie zdają sobie sprawy, jaka ilość odpadów trafia codziennie do zagospodarowania w instalacjach komunalnych.
Jakie działania ekologiczne stosują mieszkańcy? Deklarowany poziom jest wyjątkowo optymistyczny – zajmując się na co dzień odpadami jesteśmy w stanie skorygować ten stan zgodnie z rzeczywistością – ale mimo wszystko uznajemy ten wynik za bardzo dobry. Pytaniami o postawy ekologiczne chcieliśmy sprawdzić poziom wiedzy o naszej instalacji i skorelować go z deklaracjami dotyczącymi zachowań prośrodowiskowych.
Zbadaliśmy również źródła, z których mieszkańcy czerpią wiedzę na temat zmian klimatu i ekologii. Są to głównie mass media, Internet i social media. Jako Port Czystej Energii wszędzie tam jesteśmy obecni. Prowadzimy kanały w mediach społecznościowych, publikujemy materiały multimedialne, prowadzimy blog dla szukających bardziej pogłębionych informacji. Na pewno będziemy kontynuować te działania.
Badanie było obszerne i zachęcamy do sprawdzenia szczegółowych wyników w załączonej poniżej prezentacji:
Prezentacja_Badania_PCE_2022_
utworzone przez Dorota Tanaś – Michalak | sty 4, 2023 | Edukacja, Energetyka, Gospodarka cyrkularna |
W przestrzeni publicznej coraz częściej pojawia się termin – neutralność klimatyczna. Odmieniany na wiele sposobów często używany jest bez wyjaśnienia. Chcemy opisać w możliwie prosty sposób, czym jest neutralność klimatyczna, jakie działania należy zrealizować, żeby ją osiągnąć i w jaki sposób wiąże się ona z funkcjonowaniem Portu Czystej Energii.
Neutralność klimatyczna to równowaga pomiędzy emisją gazów cieplarnianych*, a ich pochłanianiem przez gleby, lasy i zbiorniki wodne. Chcąc ją osiągnąć, należy z jednej strony podjąć szereg działań mających na celu ograniczenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery, a z drugiej zadbać o zwiększenie wykorzystania naturalnych pochłaniaczy gazów cieplarnianych, które w atmosferze są obecne.
Osiągnięcie neutralności klimatycznej jest ogromnym wyzwaniem dla wszystkich. Zmiany klimatu nie są przypisane do granic państw, dlatego tylko wspólna praca ma sens. Bardzo istotne są działania o skali globalnej, ale nie mniej ważne są te lokalne.
Polska jako kraj należący do Unii Europejskiej zobowiązała się do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku. Żeby osiągnąć ten cel Unia Europejska ustanowiła strategię, która daje wskazówki i narzędzia potrzebne do jego realizacji.
Czym jest Europejski Zielony Ład (ang. European Green Deal)?
Europejski Zielony Ład to strategia rozwoju, mająca na celu przekształcić Unię Europejską w obszar neutralny klimatycznie. Zakłada ona stopniowe ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 55% netto do 2050 roku – kiedy społeczeństwo ma stać się przygotowane na zmianę klimatu i w pełni przystosowane do nieuniknionych skutków tego zjawiska. W ramach strategii podkreśla się potrzebę całościowego podejścia, łączącego różne sektory gospodarki, aby w przemyślany sposób realizować cele klimatyczne, do których należą:
- produkcja czystej, bezpiecznej i przystępnej cenowo energii
- prowadzenie gospodarki obiegu zamkniętego
- ograniczenie poziomu emisji zanieczyszczeń
- odpowiedzialne budownictwo
- ochrona i odbudowa różnorodności biologicznej
- zrównoważenie systemu żywnościowego
- wprowadzenie ekologicznej i inteligentnej mobilności
W ramach „Green Dealu” wprowadzone zostały inicjatywy polityczno-legislacyjne, określające ramy działań dla poszczególnych sektorów. Wśród takich inicjatyw są m.in. Pakiet Fit For 55, Europejskie Prawo Klimatyczne, unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030, strategia „Od pola do stołu”, Europejska Strategii Przemysłowa, czy działania na rzecz gospodarki obiegu zamkniętego.

Działanie Portu Czystej Energii spójne z celami neutralności klimatycznej
Port Czystej Energii będzie nowoczesną, przyjazną środowisku elektrociepłownią, która przetworzy 160 tys. ton odpadów nienadających się do recyklingu i wyprodukuje z nich energię elektryczną i ciepło. Dzięki swojej działalności przyczyni się do realizacji założeń ujętych w strategii Europejskiego Zielonego Ładu.
1. Pozwoli na zróżnicowanie źródeł energii w regionie oraz ograniczenie wydobycia paliw kopalnych wykorzystywanych w tradycyjnej energetyce i ciepłownictwie. Będzie to bezpieczne źródło mocy, ponieważ paliwo potrzebne do produkcji energii będzie pochodzić z regionu i nie będzie narażone na wahania cen oraz dostępność surowców na rynkach międzynarodowych. Dodatkowo, instalacja będzie produkowała energię elektryczną w skojarzeniu z ciepłem systemowym (kogeneracja). Dzięki zastosowaniu jedynie tego rozwiązania, poziom emisji dwutlenku węgla może zmniejszyć się aż o 164 tys. ton rocznie, względem oddzielnej produkcji energii elektrycznej i ciepła na bazie węgla. Oczywiście skala produkcji energii z odpadów przy obecnej i planowanej infrastrukturze nie jest w stanie zabezpieczyć w całości zapotrzebowania na energie w Polsce. Niemniej jednak może być istotnym komponentem tzw. miksu energetycznego. Szacuje się, że do 10% gospodarstw domowych w Polsce mogłoby być ogrzanych ciepłem z odpadów.
2. W 2035 r. nastąpi w Polsce skokowe ograniczenie możliwości deponowania odpadów na składowiskach. Maksymalny poziom składowania odpadów komunalnych wyniesie 10% z masy przyjętych do zagospodarowania odpadów (obecnie w Polsce składuje się ok. 40% odpadów). Składowanie odpadów jest najgorszym i najbardziej pierwotnym sposobem ich utylizacji, a odzysk energii z odpadów nienadających się do recyklingu jest alternatywą znacznie korzystniejszą dla środowiska. Wpisuje się również w idee gospodarki cyrkularnej, ponieważ dzięki przekształceniu termicznemu odpadów, produkowana jest energia i ciepło, które wraca do mieszkańców.
3. Zakłady termicznego przekształcania odpadów podlegają bardzo restrykcyjnym przepisom i wymaganiom dot. emisji. Port Czystej Energii objęty jest m.in. wymogom BAT (Best Available Techniques) określonym Decyzją Wykonawczą Komisji (UE) 2019/2010, mówiącą głównie o normach związanych z zanieczyszczeniami środowiska. Przestrzegając tych regulacji w zakładzie należało zamontować dodatkowe elementy systemu oczyszczania spalin i monitoringu emisji. Dzięki ich zastosowaniu Port Czystej Energii będzie jedną z najnowocześniejszych tego typu instalacji w Europie.
Zmiany klimatu to w większości efekt działalności człowieka i to my musimy temu zaradzić. Ważnym ogniwem działalności Portu Czystej Energii jest edukacja. Wierzymy, że wyedukowane społeczeństwo podejmuje świadome decyzje i aktywnie działa na rzecz klimatu. Przygotowaliśmy materiały edukacyjne w obszarach najbliższych naszej działalności – zmian klimatu i odpadów. Zachęcamy do korzystania! Dostępne są tutaj:
http://blog.portczystejenergii.pl/halo-tu-ziemia-jak-mnie-slyszysz-scenariusze-zajec-edukacyjnych/
* gazy cieplarniane to: dwutlenek węgla, metan, podtlenek azotu, fluorowęglowodory, perfluorowęglowodory i sześciofluorek siarki

utworzone przez Dorota Tanaś – Michalak | wrz 7, 2022 | Edukacja, Energetyka, Gospodarka cyrkularna, Odpady |

Przedstawiamy najnowszą publikację Portu Czystej Energii. W broszurze znajdują się informacje na temat instalacji, jej parametrów technicznych, szczegółowy opis procesu spalania i poszczególnych części Zakładu. Opowiadamy o produkowanej w kogeneracji energii elektrycznej i cieplnej. Wskazujemy korzyści dla mieszkańców i regionu z funkcjonującego Zakładu oraz opowiadamy o jego metropolitalnym charakterze. W broszurze znajdują się również liczne infografiki i dane liczbowe oraz kamienie milowe budowy, a także inne informacje na temat naszej działalności.

Zapraszamy do lektury!
Broszura informacyjna Portu Czystej Energii – pobierz PDF
Information brochure – download PDF
PS. Zapraszamy także do obejrzenia filmu na temat trzech ważnych elementów naszej instalacji (link znajduje się TUTAJ) oraz relacji z uroczystego chrztu walczaka dostępnej W TYM MIEJSCU
utworzone przez Piotr Bareła | lip 12, 2022 | Edukacja, Energetyka, Instalacja |
Port Czystej Energii to nowoczesna elektrociepłownia, która będzie przekształcać 160 tys. ton bezużytecznych odpadów rocznie, co pozwoli wyprodukować 109 GWh energii elektrycznej i 509 TJ ciepła. Do produkcji energii w gdańskiej elektrociepłowni wykorzystany zostanie specjalny silnik, fachowo nazywany turbogeneratorem. Czym jest i jak on działa?
Turbogenerator – to silnik wykorzystujący energię cieplną pary wodnej do napędu generatora elektrycznego. Jest on elementem układu wodno-parowego, czyli zbioru wszystkich urządzeń i systemów, które zagospodarowują parę generowaną przez kocioł i powstający z niej kondensat (in. skropliny). O tym, jak działa kocioł, dowiesz się TUTAJ.

W jaki sposób działa turbogenerator?
Para z kotła (film z montażu jego elementów znajdziesz TUTAJ) przesyłana jest dedykowanym rurociągiem (rurociąg pary świeżej) do turbiny, gdzie przepływając przez jej łopatki ulega rozprężeniu i wprawia wirnik turbiny w ruch obrotowy. Obracający się wirnik, poprzez przekładnię, napędza generator elektryczny. Ciśnienie pary oraz jej temperatura ulega dużym zmianom. Para oddając energię na łopatkach turbiny rozpręża się z początkowego ciśnienia 40 barów i temperatury 395°C do ciśnienia bliskiemu próżni (0,04÷0.3 bara) i temperatury 46°C.
Następnie rozprężona para wodna trafia do kondensatora (skraplacza), w którym ulega skropleniu. Skropliny przesyłane są do systemu wody zasilającej kotła, po czym cały proces technologiczny zaczyna się od nowa. To kolejny element systemu o obiegu zamkniętym.
W Porcie Czystej Energii zainstalowano turbogenerator kondensacyjno-upustowy. Taki typ urządzenia pozwala na regulowanie wytwarzanej mocy elektrycznej i cieplnej w szerokim zakresie.
Turbogenerator jest w stanie pracować w następujących konfiguracjach:
- Przy włączonej regulacji ciśnienia na wlocie i wyłączonej regulacji obrotów – tak będzie wyglądał jego podstawowy tryb pracy. W tej konfiguracji moc wytwarzanej energii określana jest przez dostępność ilości pary wlatującej do turbiny oraz ilość pary dostarczanej do sieci ciepłowniczej.
- Przy włączonej regulacji obrotów i wyłączonej regulacji ciśnienia na wlocie do turbiny.
- Tryb wyspowy – obciążenie elektryczne turbogeneratora jedynie na użytek własny urządzeń wewnętrznych.

Produkcja energii w kogeneracji
Proces produkcji energii będzie przebiegał w tzw. kogeneracji – jednoczesnej produkcji energii elektrycznej i ciepła. Regulacja ilości wytwarzanej energii pozwoli na dostosowanie się elektrociepłowni do bieżących potrzeb miejskiej sieci ciepłowniczej, ponieważ inaczej wyglądają one latem, a jeszcze inaczej zimą, kiedy to miejska sieć ciepłownicza dostarcza mieszkańcom zarówno ciepłą wodę użytkową, jak i ciepło do ogrzewania mieszkań. Więcej o tym procesie możecie dowiedzieć się TUTAJ.
Turbogenerator parametry:
- Ciśnienie robocze: 40 barów
- Temperatura pary świeżej (na wlocie do turbiny): 395 °C
- Przepływ pary (62,5÷110%): 47,2÷83,9 t/h
- I upust (nieregulowany): 2,5-4,0 bara
- II upust (regulowany): 1,0-1,5 bara
- Ciśnienie na wylocie: 0,04÷0.3 bara
- Temperatura na wylocie: 46 °C
- Typ generatora: Synchroniczny, 4-biegunowy
- Moc elektryczna wytwarzana na zaciskach generatora w warunkach nominalnych (100%): 11-16 MW
utworzone przez Dorota Tanaś – Michalak | cze 7, 2022 | Edukacja, Energetyka, Instalacja |
16 maja 2022 roku odbył się uroczysty chrzest walczaka – kluczowego elementu kotła parowego, odpowiedzialnego za oddzielenie pary od wody (więcej na temat kotła sprawdź TUTAJ). Każda branża ma swoje tradycje i święta, a w branży ciepłowniczej chrzest walczaka to szczególny moment, w którym kończy się ważny etap realizacji inwestycji. Na uroczystość przybyli m.in. Marcin Horała – sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, Dariusz Drelich – Wojewoda Pomorski, Leszek Bonna – Wicemarszałek Województwa Pomorskiego oraz oczywiście gospodarz Aleksandra Dulkiewicz – Prezydent Miasta Gdańska.
Uroczystość podzielono na dwie części – oficjalną na placu budowy i konferencyjną zorganizowaną na stadionie Polsat Plus Arena Gdańsk. Z myślą o mieszkańcach Gdańska i wszystkich zainteresowanych projektem, przeprowadzono transmisję „na żywo” na portalu gdansk.pl oraz na profilu Portu Czystej Energii na Facebooku. Relacja cały czas jest dostępna na naszym kanale You Tube, więc zachęcamy do jej obejrzenia (sprawdź tutaj).
Przygotowania do wydarzenia
Dzień świętowania poprzedziły tygodnie przygotowań. Zgodnie z obowiązującą w elektrociepłowniach tradycją, walczakom nadaje się imiona podczas uroczystego chrztu. I tak w Krakowie jest „Krakowiak”, w Bydgoszczy „Wisła” i „Brda”, a w Szczecinie „Angel” i „Stefan”. Port Czystej Energii ma służyć mieszkańcom, więc to im daliśmy możliwość zaproponowania i wyboru imienia. We współpracy z portalem Trójmiasto.pl zorganizowaliśmy konkurs. Każdy mógł zgłosić swoją propozycję – najważniejsze było, aby imię nawiązywało do historii Gdańska, regionu lub jego mieszkańców. Liczba zgłoszeń zdecydowanie nas zaskoczyła. Wpłynęło aż 1191 wspaniałych, zaskakujących pomysłów. Komisja konkursowa wybrała finałową piątkę i w kolejnym etapie, poproszono czytelników o wytypowanie zwycięzcy. Ostatecznie wybrano imię STOLEM.
Przed uroczystością połączone siły przedstawicielek Wykonawcy i Portu Czystej Energii przygotowały napis na walczaku.
Rozbijanie szampana
Podczas uroczystości, w momencie nadania imienia, zwyczajowo rozbija się butelkę szampana. Ma to przynieść szczęście! I nie ma co ukrywać – jest to bardzo stresujący moment. Oczywiście wszystko zostało wcześniej skrupulatnie przygotowane. Trzeba było przemyśleć sposób mocowania butelki, a jej rozbicie poprzedzić próbami. Całość należało przeprowadzić sprawnie, bezpiecznie, a przede wszystkim skutecznie. Nie pomagał fakt, że walczak ma kształt walca o średnicy 1,8 metra i jest zamontowany na wysokości 34 metrów (13 piętro!). Butelka mogła odbić się lub prześlizgnąć po obłej konstrukcji. Zadanie było jasne, należało porządnie uderzyć 😊
Matką chrzestną gdańskiego walczaka została Prezydent Aleksandra Dulkiewicz, która podczas uroczystości udała się w towarzystwie Prezesa Sławomira Kiszkurno na najwyższą kondygnację instalacji. Po krótkim instruktarzu dot. siły uderzenia i wygłoszeniu mowy chrzcielnej: „Nadaję ci imię Stolem. Bądź silny i dzielny oraz jak na olbrzyma przystało dbaj o moc i bezpieczeństwo w Porcie Czystej Energii, dla dobra wszystkich mieszkańców Gdańska i Pomorza”, butelka spektakularnie się rozbiła! Nasz fotograf uchwycił ten moment w pięknym pamiątkowym zdjęciu. Goście, zarówno Ci na miejscu, jak i oglądający transmisję on-line, mogli obserwować wszystko za sprawą ustawionych na wysokości kamer oraz drona. Widać było ogromną radość Pani Prezydent, że misja zakończyła się powodzeniem!
Takiego zdjęcia nikt się nie spodziewał! Fotograf: Jacek Klejment
Oficjalna uroczystość została uwieczniona pamiątkowym, grupowym zdjęciem. Goście mieli również szansę zwiedzić instalację, nawet na jej najwyższym poziomie. Następnie w części konferencyjnej mowa była o perspektywie rozwoju termicznego przekształcania odpadów w Polsce oraz celach i wyzwaniach, jakie stoją przed całą branżą. Przedstawiono stan realizacji prac na naszej budowie i plany Wykonawcy instalacji na kolejne miesiące. Prezes Portu Czystej Energii przywołał historię projektu i podziękował wszystkim zaangażowanym w projekt na przestrzeni lat.
Goście części oficjalnej
Wieczorna klamra
Tego samego dnia wieczorem, kiedy zmęczeni zasiedliśmy przed telewizorem, w znanym teleturnieju „Milionerzy” pojawiło się pytanie za 125 tys. zł o … walczaka! To był nieprawdopodobny zbieg okoliczności, który nas bardzo rozbawił. Grająca niestety nie odpowiedziała poprawnie – widocznie nagranie zostało realizowane za wcześnie. Jesteśmy przekonani, że gdyby uczestniczka teleturnieju była mieszkanką Pomorza, a pytanie padłoby po naszej uroczystości – odpowiedź byłaby oczywista 😊
Pytanie w teleturnieju „Milionerzy” emitowany 16 maja 2022 r.